Sefarat Yahudilerinin 1492 yılında Osmanlı Padişahı II. Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına kabul edilmelerinden sonra, tarihte Osmanlı İmparatorlu ile İspanya arasında yaşanan en önemli olay hiç kuşku yok ki 7 Ekim 1571 tarihli İnebahtı (Lepanto) Deniz Savaşıdır. Osmanlı İmparatorluğunun mağlubiyeti ile sonuçlanan bu savaş sonrasında yaklaşık 200 sene iki ülke arasında herhangi bir resmi ilişki gözlemlenmemektedir.

1759 yılında III. Carlos’un İspanya tahtına çıkması sonrasında, İspanya tarafından İstanbul’a bir elçi gönderilmiş ve Türkiye-İspanya Barış, Dostluk ve Ticaret Antlaşması Eylül 1782’de İstanbul’da imzalanmıştır.

Bu Antlaşmanın Onay Belgeleri’nin, İspanyol Elçisi Juan de Bouligny tarafındantörenleOsmanlıPadişahınasunulduğu23 Nisan 1783 tarihi, çağdaş Türk-İspanyol ilişkilerinin başlangıcı sayılmaktadır.

Bu anlaşma ile iki ülke arasındaki ilişkiler ilk kez uluslararası hukuk çerçevesine girmiştir. Söz konusu anlaşmayı, 1827, 1840 ve 1862 yıllarında imzalanan benzer anlaşmalar izlemiştir.

Osmanlı İmparatorluğu 1787 yılında Vakanüvis Vasıf Efendi’yi geçici bir elçilikle Madrid’e göndermiş olmakla birlikte, bu başkentte ilk daimi elçilik 1857 yılında açılmıştır. İlk elçi Kerho Efendi’dir.Bu arada 1840 yılında Barselona’da bir Fahri Başkonsolosluk açılmıştır.

Tasarruf tedbirleri nedeniyle 1860 yılında Elçilik geçici olarak kapatılmış ve Paris Büyükelçiliği Madrid’e akredite edilmiştir. Elçiliğin 1881 yılında tekrar açılışına kadar Paris Büyükelçileri Veli Paşa 1861 yılında, Cemil Paşa 1863 yılında ve Esat Paşa ise 1880 yılında Madrid’i ziyaret etmişlerdir. Ayrıca, 1870 yılında I. Amedeo’nun tahta çıkış töreninde Osmanlı Padişahını temsilen Mabeyn Başteşrifatçısı Kamil Bey hazır bulunmuş ve 1875 yılında ise Kaymakam Hüsnü Bey Padişahın bir mektubunu XII. Alfonso’ya sunmak üzere Madrid’e gelmişlerdir.

Paris Büyükelçisi Esat Paşa 1880 yılındaki ziyaretinde Madrid’de Osmanlı Elçiliğinin tekrar açılması için çalışmalarda bulunmuş ve 1881 yılında Sermet Efendi Elçi olarak Madrid’e atanmıştır. O dönemde Elçilik Velazquez Caddesi 40 numarada bulunmaktadır.

1881-1886 yılları arasında görev yapan Sermet Efendi’nin vefatı üzerine, 1887 yılında Turhan Bey Elçi olarak Madrid’e tayin edilmiştir. 1893 yılında görevi sona eren Turhan Beyin yerine, 1894 yılında Elçi Ferudun Bey gönderilmiş ve üç yıl sonra 1897’de yerine bu kez Necib Paşa Madrid’e Elçi olarak tayin edilmiştir. Elçilik bu dönemde Salon del Prado numara 5 adresinde bulunmaktadır.

Necip Paşa 1899 Madrid’de vefat etmiş ve yerine 1900 yılında İzzet Fuat Paşa atanmıştır. Elçilik binası aynı yıllarda Alcala caddesi 89 numaraya taşınmıştır. Kasım 1909 yılına kadar Elçilik görevini sürdüren İzzet Fuat Paşa’dan sonra Elçilik görevi bir şair olan Samipaşazade Sezai Bey’e verilmiş ve kendisi 1914 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. 1914-1921 yılları arasında Elçiliğin başında bir maslahatgüzar bulunmuştur. Bu süre zarfında Elçilik sırasıyla Almagro 15, Almagro 23, Velazquez 25-27 ve Lista 6 adreslerinde hizmet vermiştir. 1921 yılında Ragıp Raif Bey Madrid’de Elçi olarak atanmış olup, görevini Ağustos 1922’deMaslahatgüzar Mekin Mukbil Bey’e devrederek Madrid’den ayrılmıştır. Madrid Elçiliği 1922-1929 yılları arasında maslahatgüzarlar tarafında idare edilmiştir.

1881-1922 yılları arasında Madrid’de 8 elçi görev yapmış olup, bunlardan 5’i Dışişleri Bakanlığı (Hariciye) ve 2’si ise Silahlı Kuvvetler mensubu olup Samipaşazade Sezai İttihat ve Terakki Partisine yakınlığı nedeniyle bu göreve dışarıdan atanmıştır. Elçilik personeli İkinci Meşrutiyet’e kadar bir başkatip, bir ikinci katip, bir ataşe ve iki askeri ataşeden oluşmakta olup, bu tarihten sonra başkatiplik ve iki askeri ataşelik tasarruf amacıyla lağvedilmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Cordoba, Granada, Sevilla, Valencia, Barselona dahil olmak üzere İspanya’nın önemli şehirlerinde ve deniz aşırı kolonilerinde Osmanlı İmparatorluğu’nun 25 Fahri Başkonsolosluğu mevcuttu.

Cumhuriyet Döneminde Madrid’e atanan ilk elçi 1929 yılında Yahya Kemal Bayatlı olmuştur. Daha sonra sırasıyla, 1934 yılında Elçi Tevfik Kamil Koperler, 1939 yılında Elçi Hulusi Fuat Tugay,1944 yılında ise Elçi Mehmet Esat Atuner Elçilik görevlerini devralmışlardır.

1946 yılında Birleşmiş Milletler tarafından alınan Franco idaresine karşı alınan ortak karara uygun olarak Elçi Atuner merkeze çağrılmış ve 1951 yılında tekrar görevi devralıncaya kadar Elçilik geçici maslahatgüzar tarafından idare edilmiştir.

İspanya ile Türkiye karşılıklı olarak aldıkları bir karar ile 1 Ocak 1951 tarihinden itibaren Madrid ve Ankara’daki Elçiliklerini Büyükelçiliğe yükseltme kararı almışlardır.

1951 yılında Elçi Atuner’in yerine Faik Zihni Akdur atamış olup, daha sonra 1952 yılında Kemal Köprülü, 1955 yılında Ferudun Cemal Erkin, 1957 yılında Haydar Görk, 1960 yılında Suat Hayri Ürgüplü, yine aynı yıl Kadri Rızan, 1963 yılında Nureddin Vergin, 1965 yılında Seyfullah Esin, 1967 yılında Adnan Kural, 1969 yılında Sadi Eldem, 1972 yılında Zeki Kuneralp, 1979 yılında Mehmet Baydur, 1984 yılında Semih Akbil, 1986 yılında Cenap Keskin, 1989 yılında Nazmi Akıman, 1990 yılında Nabi Şensoy, 1994 yılında Aydın Yeğen, 1996 yılında Gün Gür, 1999 yılında Uğurtan Akıncı, 2003 yılında Volkan Vural, 2007 yılında Ender Arat, 2011 yılında Ayşe SinirlioğluBüyükelçi olarak Madrid’e atanmışlardır.

Cumhuriyet Döneminde Büyükelçilik 1936 yılına kadarPaseo de Castellana 35 numarada bulunmaktaydı. Bu tarihte Monte Esquinza 48 adresine taşınan Büyükelçilik, son olarak 1983 yılında halen hizmet verdiği Rafael Calvo 18 adresine taşınmıştır.

Barselona’da bulunan Başkonsolosluğumuz 20.05.1925 tarihinde açılmış olup, 1981 yılı Mart ayında tasarruf tedbirleri nedeniyle kapanmıştır. İspanya’daki temsil düzeyimizin genişletilmesi amacıyla, Barselona Başkonsolosluğumuzun iki ülke diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 225. yıldönümü olan 2008 yılındayeniden hizmete girmiştir.

İspanya’da halihazırda Barselona'da muvazzaf, Valensiya, A Coruña, Sevilla, Bilbao, Malaga, Granada ve Cordoba olmak üzere yedi Fahri Konsolosluğumuz bulunmaktadır.

İspanya’nın İstanbul’da muvazzaf Başkonsolosluğu, İzmir, Antalya ve İskenderun’da birer Fahri Konsolosluğu bulunmaktadır.